Üniversiteye girişte uygulanmaya başlanan yeni sınav sistemi 3. yılını doldurdu. Bildiğiniz gibi yeni sistemle birlikte YGS'de başarılı olan öğrenciler, tercih edecekleri bölüme göre farklı günlerde düzenlenen LYS sınavlarına giriyor. Matematik ve Geometri sorularından oluşan sınav LYS-1 olarak adlandırılıyor. Bu yazımızda 2012 yılı LYS-1 sınavı hakkındaki düşüncelerimi paylaşacağım.
Öncelikle şunu hatırlamak gerekir ki bu bir öğrenci yerleştirme sınavı olduğu için kaç net yaptığınız değil, sıralamada kaçıncı olduğunuz belirleyici olacaktır. Dolayısıyla bu tür sınavlardan sonra herkes soruların zorluk derecesini tartışıyor. Bana göre soruların zorluk derecesinde genel olarak büyük bir değişim olmadı. Yani soruların zorluk derecesine 1 ile 10 arasında bir puan vermeye kalkarsak son 20 yılki sınavlarda ikinci bölüm dediğimiz matematik sorularının zorluk derecesi hep 5 civarında. Yani ortalamada pek bir değişiklik yok. Ancak standart sapmada belirgin bir düşüş var. Ne demek standart sapma?
80'li yıllardaki sınavlara bakacak olursanız bazı soruların çok kolay, bazılarının çok zor olduğunu görürsünüz. Yani zorluk derecesi 1 olan soruların da, zorluk derecesi 10 olan soruların da sınavlarda bolca yer aldığına rastlarsınız. Ancak seneler içerisinde bu makas giderek kapandı ve artık bütün sorular zorluk derecesi olarak birbirine yaklaştı. Artık kolay soru dediğimiz sorunun zorluk derecesi 4, zor dediğimiz sorunun zorluk derecesi 6 oldu. Yani standart sapma düştü, ortalama ise hep aynı çigide, yani 5 seviyesinde.
Sınav sorularının zorluk derecesinin belli bir standartta olmasının 2 anlamı var: Birincisi zayıf bir öğrenci artık eskisi gibi sınavda yapacağı 10-15 soru bulamıyor. İkincisi de başarılı bir öğrenci, kimsenin yapamadığı soruyu yaptım diyemiyor. Bundan 20 sene önce sorulmuş bir geometri sorusunun o sınava giren öğrenciler arasında doğru işaretlenme oranının %1'in altında olduğunu duymuştum. Bugün artık böyle bir soruya rastlamak herhalde mümkün değildir.
Bana göre bu yılki LYS'de de zorluk derecesi 10 üzerinden 1 ya da 2 olan soru sayısı 3'ü geçmez. Ama zorluk derecesi 7'den yüksek olan soru da yok. Özetle, sürpriz yok.
Matematik bölümündeki 50 soru için ayrılan 75 dakika ve geometri bölümündeki 30 soru için ayrılan 45 dakika gayet yeterli görünüyor. Unutmayın ki soru sayısıyla, sınav şansı ters orantılıdır. Soru sayısının fazla olması daha fazla konudan soru gelmesine neden olur ki bu da "sorular bildiğim/bilmediğim yerden geldi" şeklindeki sınav şansını anlatan ifadeleri ortadan kaldırır. Yine 30 sorulu bir sınavda dikkatsizlikten 1-2 soru kaçırmak sizi 80 sorulu bir sınavda dikkatsizlikten 1-2 soru kaçırmaktan daha çok etkileyecektir. Bu anlamda baktığımızda da 2012 LYS-1'in hemen hemen tüm konulardan homojen bir biçimde güzel hazırlanmış sorulardan oluştuğunu görüyoruz.
Sorular genel olarak hem bilgi, hem de yorum gerektiriyor. Lise1 konularının bir kısmı (üslü, köklü sayılar, modüler aritmetik.. gibi) ortaokulda da işlenir. Sınavda ortaokul bilgisiyle ama lise yorumuyla yapılabilecek yaklaşık 10 soru var. Soruların dağılımına baktığımızda da Lise1, Lise2, Lise3 ve Lise4 konularından eşit oranlarda, - belki Lise4'ten bir çıt fazla - soru geldiğini söyleyebiliriz.
2013'te de sınavla ilgili bir sürpriz beklemiyorum. Ancak, sınava girecek öğrencilerin daha şanslı olacaklarını söylemek mümkün. En azından bu sınav sistemiyle ilgili ellerinde 3 yıllık bir arşiv olacak.
Öncelikle şunu hatırlamak gerekir ki bu bir öğrenci yerleştirme sınavı olduğu için kaç net yaptığınız değil, sıralamada kaçıncı olduğunuz belirleyici olacaktır. Dolayısıyla bu tür sınavlardan sonra herkes soruların zorluk derecesini tartışıyor. Bana göre soruların zorluk derecesinde genel olarak büyük bir değişim olmadı. Yani soruların zorluk derecesine 1 ile 10 arasında bir puan vermeye kalkarsak son 20 yılki sınavlarda ikinci bölüm dediğimiz matematik sorularının zorluk derecesi hep 5 civarında. Yani ortalamada pek bir değişiklik yok. Ancak standart sapmada belirgin bir düşüş var. Ne demek standart sapma?
80'li yıllardaki sınavlara bakacak olursanız bazı soruların çok kolay, bazılarının çok zor olduğunu görürsünüz. Yani zorluk derecesi 1 olan soruların da, zorluk derecesi 10 olan soruların da sınavlarda bolca yer aldığına rastlarsınız. Ancak seneler içerisinde bu makas giderek kapandı ve artık bütün sorular zorluk derecesi olarak birbirine yaklaştı. Artık kolay soru dediğimiz sorunun zorluk derecesi 4, zor dediğimiz sorunun zorluk derecesi 6 oldu. Yani standart sapma düştü, ortalama ise hep aynı çigide, yani 5 seviyesinde.
Sınav sorularının zorluk derecesinin belli bir standartta olmasının 2 anlamı var: Birincisi zayıf bir öğrenci artık eskisi gibi sınavda yapacağı 10-15 soru bulamıyor. İkincisi de başarılı bir öğrenci, kimsenin yapamadığı soruyu yaptım diyemiyor. Bundan 20 sene önce sorulmuş bir geometri sorusunun o sınava giren öğrenciler arasında doğru işaretlenme oranının %1'in altında olduğunu duymuştum. Bugün artık böyle bir soruya rastlamak herhalde mümkün değildir.
Bana göre bu yılki LYS'de de zorluk derecesi 10 üzerinden 1 ya da 2 olan soru sayısı 3'ü geçmez. Ama zorluk derecesi 7'den yüksek olan soru da yok. Özetle, sürpriz yok.
Matematik bölümündeki 50 soru için ayrılan 75 dakika ve geometri bölümündeki 30 soru için ayrılan 45 dakika gayet yeterli görünüyor. Unutmayın ki soru sayısıyla, sınav şansı ters orantılıdır. Soru sayısının fazla olması daha fazla konudan soru gelmesine neden olur ki bu da "sorular bildiğim/bilmediğim yerden geldi" şeklindeki sınav şansını anlatan ifadeleri ortadan kaldırır. Yine 30 sorulu bir sınavda dikkatsizlikten 1-2 soru kaçırmak sizi 80 sorulu bir sınavda dikkatsizlikten 1-2 soru kaçırmaktan daha çok etkileyecektir. Bu anlamda baktığımızda da 2012 LYS-1'in hemen hemen tüm konulardan homojen bir biçimde güzel hazırlanmış sorulardan oluştuğunu görüyoruz.
Sorular genel olarak hem bilgi, hem de yorum gerektiriyor. Lise1 konularının bir kısmı (üslü, köklü sayılar, modüler aritmetik.. gibi) ortaokulda da işlenir. Sınavda ortaokul bilgisiyle ama lise yorumuyla yapılabilecek yaklaşık 10 soru var. Soruların dağılımına baktığımızda da Lise1, Lise2, Lise3 ve Lise4 konularından eşit oranlarda, - belki Lise4'ten bir çıt fazla - soru geldiğini söyleyebiliriz.
2013'te de sınavla ilgili bir sürpriz beklemiyorum. Ancak, sınava girecek öğrencilerin daha şanslı olacaklarını söylemek mümkün. En azından bu sınav sistemiyle ilgili ellerinde 3 yıllık bir arşiv olacak.