22 Ağustos 2014 Cuma

Okul Birinciliği Kontenjanının Önemi

Daha önceki yazılarımda okul birincisi olmanın üniversiteye girişte ne kadar önemli olduğuna değinmiştim. Birçoğunuzun bildiği gibi bazı bölümlere girişlerde, sınav puanınız bölümün taban puanının altında kalsa bile okul birincisi olduğunuz için bu bölümlere girebiliyorsunuz. Okul birinciliği kontenjanı çoğu bölümde sanılanın aksine taban puanın öyle 3-5 puan altına değil, 50-100 puan, hatta neredeyse 200 puan altına kadar inebiliyor. Bu durumu 2014 sonuçlarına göre sayısal verilerle de göstermek istiyorum. Boğaziçi Üniversitesi'nden birkaç örnek vereyim:

TestTaban PuanıOBK* Taban PuanıFark  
Turizm İşletmeciliği
436,6
338,4
98,2
Uluslararası Ticaret
475,5
408,2
67,3
Yönetim Bilişim Sist.
474,6
383,8
90,8
Kimya Mühendisliği
473,1
439,2
33,9
Makine Mühendisliği
515,2
497,7
17,5
Uluslararası İlişkiler
481,1
463,4
17,7
Tarih
469,7
400,6
69,1
Moleküler Biyoloji
450,6
419,1
31,5
Fizik
412,3
370,7
41,6
Kimya
417,1
391,2
25,9
Matematik
447,3
429,0
18,3
Felsefe
434,0
400,9
33,1
Fizik Öğretmenliği
349,5
277,1
72,4
*Okul Birinciliği Kontenjanı

Diğer üniversitelerde bu farkın çok daha arttığını da söyleyebilirim. Örneğin İTÜ Gemi ve Deniz Teknolojisi Mühendisliği bölümü için fark 123,6 puan. Yani 388,4 taban puanıyla alan bu bölüme 2014 yılında puanı sadece 264,8 olan bir okul birincisi yerleşebildi. Başarı sıralamalarında bile onbinler farkediyor.

İstanbul Üniversitesi Amerikan Kültürü ve Edebiyatı bölümünde bu fark tam 150,8. Evet, yanlış okumadınız. Bir okul birincisi 426,7 taban puanlı bu bölüme sadece 275,9 puan alarak yerleşebilmiş. İspanyol Dili ve Edebiyatı'nda bu fark 174,4 puan. Farkın 100 puanın üstünde olduğu örnekleri çoğaltmak mümkün. Yani neredeyse "lisede okul birincisi olmak=üniversiteye girmeyi garantilemek".

Ortaokulda okul birinciliğini hedeflememiştim. Ama lisede kendime okul birincisi olma hedefini daha lise 1. sınıfın başında koydum. Lise birinciliğinin üniversiteye girişte avantaj sağlayacağını biliyordum ve "neden böyle bir fırsattan yoksun kalayım" düşüncesiyle bu hedef doğrultusunda çalıştım. Sonuçta Fen Lisesi'ni 5.00 ortalamayla okul birincisi olarak bitirdim. Üniversiteye girişte okul birinciliği kontenjanına ihtiyacım olmadı ama yine de sınava okul birincisi olarak girmenin rahatlığını yaşadığımı hatırlıyorum. Dolayısıyla özellikle liseye yeni başlayan ve ileride okul birinciliği ek kontenjan fırsatından yararlanmak isteyenlere hatırlatmak istiyorum. Lise birinciliği hedefi lise son sınıfta koyulacak bir hedef değildir. Bu hedefi daha liseye başlarken belirlemeniz gerekir.

Üniversitelere Girişte En Başarılı Liseler

2014 yılı LYS sonuçlarına göre lisans programlarına yerleşme oranı dikkate alındığında en başarılı okullar aşağıdaki gibi oldu. Fen liselerinin başarısı zaten biliniyordu. Hemen her ilde birkaç tane açılmasına rağmen fen liseleri halen en başarılı liseler arasındaki yerini korumaya devam ediyor. Öğretmen liselerindeki ek puan avantajı nedeniyle yerleşme oranının yüksek olması da pek sürpriz değil. Ancak, sosyal bilimler liselerindeki yüksek başarı, bu tablodaki en dikkat çekici sonuç olarak görünüyor. Ayrıca özel'i olan okul türlerinin tamamında özel okulların dengi devlet okullarından daha başarılı olması da tabloda göze çarpan bir diğer sonuç.

Okul Türü
Başvuru
Lisansa Yerleşen
Başarı Oranı
Sosyal Bilimler Lisesi
1,184
865
73%
Özel Fen Lisesi
4,850
3,063
63%
Öğretmen Liseleri
38,253
21,748
57%
Fen Lisesi
13,473
7,550
56%
Y.Dil Eğitim Yapan Öz.L.
40,712
21,032
52%
Anadolu Lisesi
255,090
128,250
50%
Askeri Lise
1,019
383
38%
Özel Lise
8,403
2,286
27%
İmam Hatip Liseleri
127,852
21,138
17%
Lise
873,249
142,740
16%
Polis Koleji
270
38
14%
Teknik Liseler
81,787
11,377
14%
Lise(Y.Dil Ağırlıklı)
14,721
1,945
13%
Otelcilik Ve Turizm Meslek Liseleri
14,894
1,884
13%
Diğer Meslek Liseleri
28,323
3,323
12%
Kız Meslek Liseleri
167,581
12,455
7%
Ticaret Meslek Liseleri
129,267
8,185
6%
Sağlık Meslek Liseleri
48,733
3,052
6%
Astsubay Hazırlama Okulları
763
46
6%
Özel Akşam Lisesi
7,724
321
4%
Güzel Sanatlar Liseleri
6,198
178
3%
Akşam Lisesi
142
4
3%
Sekreterlik Meslek Liseleri
40
1
3%
Endüstri Meslek Liseleri
219,324
5,325
2%
Spor Lisesi
2,218
27
1%